الگوریتم PageRank چیست؟ الگوریتم پیج رنک گوگل برای تعیین میزان اهمیت و اعتبار صفحات سایت پا به عرصه وجود گذاشت. این پست قوانین اصلی گوگل درباره پیج رنک یا رتبه صفحه (Google PageRank) را بیان می‌کند. و کمی از از تاریخچه الگوریتم را جهت کمک به درک بهتر شما از این الگوریتم شرح می‌دهد.
همانطور که از عنوان مقاله مشخص است این مطلب وارد مباحث تخصصی نمی‌شود. و الگوریتم رتبه‌بندی صفحات را به زبان ساده توضیح می‌دهد که برای افراد مبتدی مفید است.
برای اینکه بدانید سئو چیست، از کجا باید یادگیری آن را شروع کرد و برای دسترسی به مطالب ساختارمند و کامل در این حوزه یک دوره رایگان در قالب مطالب فصل‌بندی شده در بخش آموزش سئو در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است. پیشنهاد می‌شود در صورت علاقمندی به این حوزه حتما آن مطالب را مطالعه نمایید.
الگوریتم Pagerank یا پیج رنک گوگل چیست؟
الگوریتم PageRank الگوریتمی است که گوگل از آن برای رتبه‌بندی سایت‌ها در نتایج جستجوی خود استفاده می‌کند. این الگوریتم از روی نام لری پیج نامگذاری شده است که یکی از موسسان گوگل به شمار می‌رود.
رنک پیج گوگل روشی است برای اندازه‌گیری میزان اهمیت صفحات یک وبسایت. طبق گفته گوگل:
روش کار الگوریتم PageRank بدین ترتیب است که کیفیت و تعداد بک‌لینک‌های وارده به یک صفحه را می‌شمارد. بدین ترتیب تخمین می‌زند که یک سایت چقدر اهمیت دارد. فرض اساسی این است که سایت‌های مهمتر بک لینک بیشتری از سایر سایت‌ها دریافت می‌کنند.
این تنها الگوریتم مورد استفاده گوگل در موتور جستجو نیست. بلکه اولین الگوریتمی است که در این موتور جستجو بکار رفته و معروفترین است.
زمانی بود که هیچ معیاری مهمتر از رتبه صفحه یا پیج رنک در سئو وجود نداشت.
می‌توانستید آنرا خرید و فروش کنید.
و این دردسری بود که گوگل برای خودش درست کرد زمانیکه این نوار سبزرنگ را به بازاریاب‌های پرآزار معرفی کرد.
به آن Toolbar PageRank می‌گفتند و باعث خرابی گوگل شد. در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت اما در ابتدا اجازه دهید کمی به عقب‌تر برگردیم.
موتور جستجوی گوگل چگونه به وجود آمد؟
در 1996، سرگی برین و لری پیج، بهمراه تعدادی از افراد تحصیلکرده و آکادمیک در استنفورد (که احتمالا از اینکه بیشتر روی چیزی که الان بدست آمده کار نکردند پشیمان هستند) سیستمی را توسعه داده و ثبت کردند که با عنوان PageRank شناخته شد.
امتیاز آن سیستم برای استنفورد بود، و برین و پیج از داشتن سهام در گوگل بابت امتیاز انحصاری آن صرف نظر کردند.
سهامی که فقط 9 سال بعد به ارزشی بیش از 300 میلیون دلار فروش رفت. اما چه چیزی آنرا تا این حد باارزش کرد؟ PageRank چه بود؟
PageRank پیج رنک جستجو را متحول کرد
در ساده‌ترین بیان، پیج رنک لینک‌ها را وارد معادله رتبه‌بندی کرد. فهمیدن منشأ اصلی این ایده آسان است.
گروهی از افراد آکادمیک هستند که گرد هم آمده‌اند و درحال پژوهش هستند.
آنها ارجاعات را در مقالات دنبال می‌کنند و متوجه می‌شوند که هرچه تعداد ارجاع‌دادن‌ها به یک مقاله بیشتر باشد، آن مقاله به نظر می‌رسد مرتبط‌تر و مهمتر باشد.
بینگو!
شما اساسی برای الگوریتم‌های جستجوی لینک-محور پیداکردید.
نویسنده می‌گوید:
حتی می‌توانستم استیصالی که آنها می‌خواستند از بین ببرند را کامل درک کنم.
در ابتدا در سال 1994 سعی کردم روی اینترنت کار کنم (تقریبا زمانیکه آن ایده برای نویسندگان مقاله درحال وقوع بود).
من درحال پژوهش برای یک مقاله بودم که در آزمایشگاه کامپیوتر دانشگاه درحال نوشتن آن بودم.
موتور جستجو،( یاهو) Yahoo بود. و من کمی آشفته بودم.
به یاد دارم یک ارائه در چت روم‌ها دیدم و سعی کردم مورد مشابه دیگری پیدا کنم که بتوانم یک سری راهنمایی از آن بدست بیاورم. تا با کمک آن راهنمایی‌ها بتوانم آنچه را بدنبالش هستم بیابم با این تصور که اگر واقعا محبوب باشند پیداکردن آنها باید ساده باشد.
نتوانستم حتی به یافتن آن نزدیک شوم، و حدود 30 دقیقه در کتابخانه دانشگاه بودم.
در آن زمان از موتورهای جستجو نیز استفاده می‌کردم و حدود یک ساعت را بدون یافتن چیزی که می‌خواستم سپری کردم.
اگر می‌خواستم تا کتابخانه پیاده بروم و آنچه می‌خواستم را دستی رونویسی کنم کارها سریعتر انجام می‌شد. قبل از بازگشت مجددم به کار با اینترنت سال‌های خوبی بود. استفاده از کامپیوتر را ادامه دادم، اما فقط از اینترنت استفاده نمی‌کردم. چون یافتن هرچیزی در اینترنت دشوار بود.
پس برین و پیج، لینک‌ها را به فرمول اضافه کردند
این به آن معنی نیست که کل الگوریتم‌های گوگل بر اساس لینک‌ها بود، بلکه به این معنی است که اولین باری بود که لینک‌ها توسط یک موتور جستجو به روش معناداری استفاده می‌شدند.
گوگل در 1998 معرفی شد و این تحول باعث ایجاد تغییرات در تعداد سهام بازار مانند تصویر زیر شد.
الگوریتم PageRank، چنان تاثیر عمیقی روی کیفیت نتایج جستجو داشت که در طول یک دهه، گوگل از یک استارت‌آپ به قدرتی رسید که چهارپنجم جستجوها را انجام می‌داد.
در واقع، اینترنت را از یک وضعیتی که نویسنده با ناامیدی آنرا رها کرده بود گرفت و به وضعیتی برد که حتی مردمی با کمترین مهارت در تکنولوژی هم می‌توانستند اطلاعات مرتبط با نیازشان را پیدا کنند.
بررسی وضعیت بعد از پیدایش سئو و کاربران این حوزه
به اینکه پیج رنک گوگل چطور عمل می‌کند خواهیم پرداخت، اما ابتدا اجازه بدهید به افرادی بپردازیم که عملکرد آنرا شکستند و هم اکنون نیز به کارشان ادامه می‌دهند.
ما! یا بهتر است بگوییم بعضی از ما.
گوگل از سال 2000 تصویری از یک نوار سبز رنگ را به ابزار خود اضافه کرد. این ابزار سبز رنگ امتیازی از 0 تا 10 را بعنوان رتبه صفحه برای هر صفحه وب نمایش می‌داد.
این کار در آن زمان چه معنایی داشت؟
- لینک‌ها اهمیت زیادی پیدا کردند.
- چون افراد کمی سئو انجام می‌دادند، رقابت برای اکثر کلمات کلیدی بسیار پایین بود.
- گوگل به همه ما یک معیار برای اندازه‌گیری ارزش و تاثیر بالقوه یک صفحه را داده بود.
- بیشتر پنالتی‌ها دستی بودند، پس یک زمان تاخیر بسیار زیادی بین اسپم شدن تا پنالتی شدن وجود داشت. اما حتی در آن حالت هم پنالتی شدن مستلزم این بود که کسی بصورت دستی سایت شما را بعنوان اسپم گزارش کند. و یا نیاز به یک حماقت آشکار از طرف مالک سایت بود (اعترافاتی در این باره در ادامه خواهیم داشت).
طوفانی از اسپم بود.
نویسنده ادامه می‌دهد: ما ارزش صفحات خود و ارزش صفحاتی که به ما (یا رقبای ما) بک‌لینک می‌دادند را می‌دانستیم.
و یک بازار جامع برای خرید و فروش لینک‌ها بر اساس رتبه صفحه (PageRank) شکل گرفت.
نمونه‌ای از اعترافات مربوط به پنالتی کردن سایت
نویسنده یک سایت می‌گوید: در اوایل دوره‌ای که سئو روی کار آمد، من یک بازاریاب وابسته بودم.
مایل بودم سایت‌های دیگر را زمین‌گیر کنم بااینکه می‌دانستم سایت‌های بیشتری از پشت آن پدیدار خواهند شد. و احتمالا تعدادی دیگر هم در جایگاه‌های دیگر قرار می‌گیرند بابت کوئری‌هایی که واقعا می‌خواستم.
یک سایت کوچک داشتم که در آن محصولات سلامت ارگانیک را معرفی می‌کردم. آن سایت هر ماه حدود 3000 دلار درآمد داشت که به خوبی به بقیه سایت‌هایی که من مدیریت می‌کردم اضافه کرد. PageRank آن برابر 6 بود.
یک لینک روی صفحه‌ای با رتبه صفحه 6، هزاران دلار در ماه و یک لینک ROS یا (Run Of Site) حدود 500 دلار در ماه ارزش داشتند. که منجر شد به:
واو! 2000 دلار بیشتر در هر ماه!
من حماقت کردم و طمع کردم.
“Opportunity” را در یک سایت حراج بک‌لینک پست کردم (اینطوری درآمد کسب می‌کردند!).
در آپدیت بعدی سایت من به پیج رنک 2 رسید.
رتبه‌ها سقوط کردند.
درآمد عمومی سایت من به 200 دلار کاهش یافت و تبلیغ‌کنندگان، سایتم را ترک کردند چون بک‌لینک‌ها دیگر فقط 30 دلار ماهیانه ارزش داشتند.
پست شدن این اعترافات یک اسپمر اینترنتی، به همه نشان می‌دهد که پیج رنک سایتشان چه بوده و بدین ترتیب باعث پررنگ شدن مساله می‌شود.
هدف این بود که جستجوگران اینترنتی کیفیت سایتی که در آن حضور دارند را بدانند. و متخصصان سئو ارزش کاری که انجام می‌دهند را (از منظر لینک‌ها) بدانند.
بخاطر همین است که نمی‌توانیم چیزهای خوبی در سئو داشته باشیم.
الگوریتم PageRank در مقایسه با ابزار پیج رنک
در بالا اشاره کردیم که پیج رنک گوگل در یک مقیاسی از 0 تا 10 امتیاز داشت. این ابزار رتبه صفحه بود و تخمینی از رتبه واقعی صفحه.
مطمئنا اعداد واقعی از اعدادی که ما مشاهده می‌کردیم بسیار پیچیده‌تر بود.
اما در آوریل 2016، مانند پیامی که از مریخ نورد Opportunity رسید، صبر آنها تمام شد و فعالیت ابزار پیج رنک متوقف شد.
این، پایان PageRank نبودبلکه فقط پایان استفاده از آن بعنوان یک کالا بود.
Matt Southern در آن زمان نوشت که:
گوگل بطور رسمی ابزار رتبه صفحه را برای عموم متوقف کرده. به این معنی که گوگل همچنان از داده‌های آن استفاده خواهد کرد اما برای عموم قابل مشاهد نخواهد بود.
درمورد آن توضیح بیشتری نمی‌دهیم چون قادر به دیدنش نیستیم. اما هنوز هم این ابزار حضور دارد و هنوز هم قدرت زیادی در رتبه‌بندی‌ها دارد. این ابزار همان چیزی است که یک لینک را قدرتمند می‌کند و بعضی لینک‌ها را قدرتمندتر.
برای اطلاع از جدیدترین اخبار درمورد فاکتورهای موثر در رتبه‌بندی گوگل می‌توانید به مقاله عوامل رتبه‌بندی موتور جستجو مراجعه نمایید.
الگوریتم PageRank – چیزی که واقعا هست
پتنت‌های اولیه کاملا بیسیک بودند و روی حجم لینک‌ها تمرکز داشتند. البته با کمی تاکید روی جایگاه یا سایر عوامل (احتمالا بخاطر اینکه هنوز چیزی توسط افراد حوزه سئو دستکاری نشده بود).
آپدیت‌ها و پتنت‌های بعدی جنبه‌هایی را بر اساس مجموعه‌های Seed یا ریشه اضافه کردند (مثل موقعیت یا فاکتورهای اعتماد). مجموعه های Seed یا ریشه گزیده دستی سایت‌های مورد اعتمادی است که اعتبار را به سایت‌هایی که به آنها بک‌لینک داده‌اند منتقل می‌کنند.
می‌توان آنرا TrustRank نامید، اما در مجموع بخشی از PageRank می‌باشد.
نویسنده می‌گوید: من به شخصه اعتقاد نداشتم که فرایند اعتماد کاملا براساس مجموعه‌های Seed باشد. من شک داشتم که فرایندهایی مانند آن هستند که به احتمال زیادی اتوماتیک هستند.
الگوریتم PageRank چطور کار می‌کند؟
الگوریتم PageRank به وسیله لینکهای داخلی و خارجی از یک صفحه به صفحه دیگر می‌رود. حالا که دیگر ابزار رتبه صفحه از بین رفته است و مقیاس 10 معنایی ندارد اجازه بدهید یک مثال با مقیاس 100 را بررسی کنیم.
اگر آن صفحه به 50 صفحه دیگر لینک بدهد، هر صفحه 2درصد از PageRank را خواهد گرفت.
استثنا– در هر صفحه، درصد ناچیزی از پیج رنک براحتی تقلیل می‌رود. این را فعلا در نظر نمی‌گیریم تا مثالمان دچار پیچیدگی نشود. اما این بخش بسیار مهمی از محاسبات است.
اگر فرض کنید که پیج رنک بصورت مداوم درحال حرکت است و هیچ تقلیلی در آن صورت نمی‌پذیرد، در اینصورت هر سایت بایستی رتبه صفحه بینهایتی می‌داشت.
این به وضوح باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود.
پس در ادامه نیز برای مثالمان فرض خواهیم کرد هر صفحه 2 درصد از پیج رنک را گرفته باشد.
سپس هر صفحه، رتبه صفحه خود را که از اولین لینک دریافت کرده یا از سایر صفحاتی که به آن لینک داده‌اند دریافت کرده، چه داخلی و چه خارجی منتقل می‌کند. پس:
هرچه لینکهای بیشتری روی صفحه خود قرار دهید، رتبه صفحه کمتری از هر کدام آنها منتقل خواهد شد
این ساده‌ترین بخش معادله است که خیلی راحت و منصفانه توسط عمل تقسیم تعریف شده است.
فهمیدن این موضوع که با لینکهای داخلی در مقایسه با لینکهای خارجی چطور رفتار می‌شود چیزی است که باعث ایجاد ابهام می‌گردد.
قصد داریم آنها (لینک‌ها) را بعنوان چیزهایی جدا از هم درنظر بگیریم که رتبه صفحه متفاوتی دارند و داخل یکدیگر در حال حرکت هستند.
اینکه بخواهیم یک سایت را بخاطر بک‌لینک دادن به یک مرجع مرتبط تنبیه کنیم جالب نیست. و نیز تنبیه کردن سایت‌های محتوا (دارای بخش‌های فعال کامنت)، برای قرار دادن لینک داخلی در آن بخش اصلا جالب نیست.
لینکهای خارجی روی پیج رنکی که از لینکهای داخلی در صفحه شما جریان دارد تاثیر نمی‌گذارند. هرچند که لینکهای نوفالو تاثیر می‌گذارند.
با چند استثناء، باید جلوی لینکهای داخلی نوفالو را گرفت. اگر برگردیم و به آن 50 لینک مثالی که در بالا اشاره کردیم نگاه کنیم و سه تا از آنها را لینکهای داخلی نوفالو در نظر بگیریم.
47 صفحه باقیمانده هرکدام باز هم 2 درصد از رتبه صفحه را دریافت خواهند کرد. و 6 درصد باقیمانده براحتی از بین می‌رود. یعنی به صفحه هدف نمی‌رسد که به این معنی است که نمی‌تواند از آن عبور کند.
پس ممکن است نخواهید صفحه Privacy Policy شما رتبه بگیرد و احتمالا هم نخواهد گرفت. این صفحه، PageRank را از طریق لینکهای خود (که بهتر است “فالو” باشند تا بتوانند این وظیفه را انجام دهند تا اینکه همه لینک‌ها به سادگی توسط نوفالو بلاک شده باشند) عبور می‌دهد.
همچنین، موقعیت در صفحه نیز روی جریان رتبه صفحه تاثیر دارد.
مثل محتوا، هرچه یک لینک بیشتر در معرض دید باشد و قابل رؤیت باشد، وزن بیشتری هم خواهد داشت. پس اینکه صفحات کلیدی شما لینکهای قابل دیدن داشته باشد.
مختصری درباره تاثیر پیج رنک
بد نیست یک چک لیست فوری از تاثیرات برای هریک از لینکهای داخلی و خارجی داشته باشیم.
تاثیر پیج رنک (PageRank) روی لینکهای داخلی
- هرچه تعداد لینکهای یک صفحه بیشتر باشد، رتبه صفحه کمتری در هر کدام جریان خواهد داشت.
- هرچه تعداد لینک‌هایی که به یک صفحه وارد می‌شود بیشتر باشد، رتبه صفحه بیشتری به درون آن جریان می‌یابد.
- هرچه یک لینک راحت‌تر قابل کلیک باشد (قابل رؤیت)، رتبه صفحه بیشتری را منتقل می‌کند.
- لینکهای نوفالو باعث تقلیل رتبه صفحه و از بین رفتن آن می‌شوند، نه شکل گرفتن آن.
- لینک به سایر سایت‌ها تاثیری روی رتبه صفحه داخلی شما ندارد.
تاثیر Page Rank روی لینکهای خارجی
- لینک دادن به سایر سایت‌ها روی رتبه صفحه شما تاثیر مثبت یا منفی ندارد.
- لینکهای خارجی پیج رنک شما را تحت تاثیر قرار نمی‌دهند اما ممکن است سایر عوامل الگوریتمی را تحت تاثیر قرار دهند.
- لینک‌هایی که از سایت‌های با پیج رنک بالا می‌آیند نسبت به آنهایی که پیج رنک پایینی دارند رتبه صفحه بیشتری به صفحه هدف ارسال می‌کنند.
- مثل لینکهای داخلی، رتبه صفحه خارجی بر تعداد لینک‌ها تقسیم می‌شود و بدین ترتیب یک لینک از یک صفحه با لینکهای خروجی کمتر ارزش بیشتری نسبت به لینک از صفحه‌ای با لینکهای خروجی بیشتر دارد.
PageRank و پیچیدگی‌هایش
امیدواریم این مقاله بخشی از سوالات شما را جواب داده باشد.
این حوزه یک حوزه بسیار پیچیده است و شک داریم حتی یک نفر در گوگل وجود داشته باشد که کامل بتواند توضیح دهد که این الگوریتم دقیقا چطور کار می‌کند.
خوشبختانه، قوانین اصلی که در بالا بیان شد (و کمی هم از تاریخ) بعضی از مفاهیم ریز را شفاف‌سازی می‌کند و درکی از PageRank به شما می‌دهد. می‌توانید همواره این درک را با خود داشته باشید و همچنین به ساختار لینکهای داخلی توجه کنید و اینکه چطور و از کجا لینک دریافت کنید.
اگر در مود نسبتا فنی هستید و می‌خواهید ببینید چطور صفحات شما رتبه صفحه را در جریان داخلی منتقل می‌کنند (حداقل بر اساس پتنت‌های اولیه)، بهتر است مقالات افراد باتجربه مانند Patric Stox را در این باره مطالعه نمایید.
احتمالا نیاز به ابزار Screaming Frog و Gephi داشته باشید، که بسیار هم جذاب هستند. وقتی با ابزار انس گرفتید، بدون شک شروع به استفاده از سایر معیارهای لینک یا صفحه و یا ابزارهای تحلیلگر دیگر نیز خواهید کرد.
سخن آخر
الگوریتم Pagerank در واقع اولین الگوریتمی است که گوگل برای رتبه‌بندی صفحات در صفحه نتایج جستجو بکار برد. در آن زمان این الگوریتم از اهمیت بالایی برخوردار بود و تقریبا کل رتبه‌بندی را بر عهده داشت. در ابتدا پیج رنک به شکل یک ابزار ظاهر شد. اما باعث سواستفاده‌های زیادی شد. سپس الگوریتم گوگل توسعه یافت و الگوریتم‌های دیگری به آن اضافه شدند که هر یک وظیفه بررسی فاکتورهای خاصی را به عهده دارد.
برای اینکه رتبه خوبی کسب کنید توصیه می‌شود همواره از تکنیک‌های سئو کلاه سفید استفاده کنید. زیرا در غیر اینصورت ممکن است توسط گوگل جریمه شوید.
الگوریتم PageRank تعداد بک‌لینک‌ها و کیفیت آنها را در رابطه با هر صفحه در نظر می‌گیرد. هرچه این تعداد بیشتر باشد به معنی مهم بودن و معتبر بودن آن صفحه است و رتبه بالاتری به آن صفحه می‌دهد. این مساله قبلا باعث سواستفاده‌هایی مانند خرید و فروش بک لینک، بک لینک اسپم و غیره شد. اما بعدها فاکتورهای رتبه‌بندی موتور جستجوی گوگل تغییر کرد و تمرکز آن دیگر فقط روی بک لینک نبود. بلکه فاکتورهای دیگری نیز در نظر گرفته شدند.
پایگاه خبری – آموزشی سئوف ارائه دهنده اخبار سئو و دنیای وب برای شما آرزوی موفقیت دارد.
سپاس از همراهی شما.
